“Η θάλασσα είναι πάντα μακριά ” {εικόνες, σχήματα, ήχοι} Ομαδική έκθεση Οπτικής /Εικονοσχηματικής ποιήσης. “ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ”,Λεμπέση 12, Αθήνα, (Mo ΑΚΡΟΠΟΛΗ) www.technohoros.org 12/01>>>04/2022.

202109_DA_IN_BLUE_vi

 

Συμμετοχή του δα/δα.2 εικονοσχηματικά ποιήματα & 10 σχέδια σινικής μελάνης : 7 ” Blues”-  αφιέρωμα στον Μ.Μήτρα, 2 (FLIP i,ii) -αφιέρωμα στην Ν.Χατζηδάκι, 1(FLIP, iii)- αφιέρωμα  στην Γ.Γαζετοπούλου. Ένα βίντεο του δα.δα για τον M.M.Κείμενο  προβληματικής και επιμέλειας  για την εκδήλωση από τον δα.δα.

 

20220112135903…. 

 
Video/ Περιήγηση της έκθεσης:

Virtual tour:

https://thea360.com/VR/TechnohorosSea/index.htm

Δελτίο Τύπου

Η θάλασσα είναι πάντα μακριά*

{εικόνες, σχήματα, ήχοι}
Αφιέρωμα: Νατάσα Χατζιδάκι (1944-2017), Γιούλια Γαζετοπούλου (1932-2018), Μιχαήλ Μήτρας (1944-2019).

Ομαδική έκθεση
Εγκαίνια έκθεσης: 15 Ιανουαρίου 2022 12:00-17:00
Διάρκεια έκθεσης:
12 Ιανουαρίου έως 4 Φεβρουαρίου
Η αίθουσα τέχνης Τεχνοχώρος παρουσιάζει την ομαδική έκθεση με τίτλο «
Η θάλασσα είναι πάντα μακριά {εικόνες, σχήματα, ήχοι}», η οποία είναι αφιερωμένη στη μνήμη των Γιούλια Γαζετοπούλου, Μιχαήλ Μήτρα και Νατάσας Χατζιδάκι. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 15 Ιανουαρίου από τις 12:00-17:00 και θα διαρκέσει έως τις 4 Φεβρουαρίου 2022. Την έκθεση επιμελείται η ιστορικός τέχνης Λένα Κοκκίνη σε συνεργασία με τον εικαστικό Δημοσθένη Αγραφιώτη ο οποίος ασχολήθηκε με την ανεύρεση και συμμετοχή νεότερων καλλιτεχνών που ασχολούνται με την Οπτική Ποίηση.

Σχεδόν μία δεκαετία μετά από την τελευταία έκθεση Οπτικής Ποίησης, η οποία είχε πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), η Ελληνική ομάδα Οπτικής Ποίησης επανενώνεται μετά από το κάλεσμα της ιστορικού τέχνης Λένας Κοκκίνη. Η Λένα Κοκκίνη σε συνεργασία με τον Δημοσθένη Αγραφιώτη επέλεξαν νέους εικαστικούς που δρουν πάνω στο αντικείμενο της Οπτικής Ποίησης με σκοπό τη συμμετοχή τους στην έκθεση που πραγματοποιείται τον Ιανουάριο. Πρόκειται για εικαστικούς που έχουν εμπνευστεί και αγαπάνε πολύ την Ελληνική Οπτική Ποίηση με δράση τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Οι παλαιοί και καταξιωμένοι καλλιτέχνες που απαρτίζουν την ομάδα θα έρθουν σε ένα διάλογο με τους νέους δημιουργούς σε μία έκθεση που είναι αφιερωμένη στους τρεις σημαντικούς εκλιπόντες Νατάσα Χατζιδάκη, Γιούλια Γαζετοπούλου και Μιχαήλ Μήτρα.


Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Δημοσθένης Αγραφιώτης, Μιχάλης Αδάμης, Ειρήνη Ασπρίδου, Βασιλική Γεροκώστα, Ραφαέλα Δεληγιάννη, Pavel Zarutskiy, Νέλα Κωνσταντίνου, Ηλέκτρα Μάιπα, Γεωργία Μανταλιά, Σοφία Μαρτίνου, Κωνσταντίνος Ξενάκης, Κωνσταντίνος Παπαχαλάμπος, Άστρα Παπαχριστοδούλου, Milo Santantonios, Κύριλλος Σαρρής, Δανάη Στεφάνου, Έρση Σωτηροπούλου και οι Θανάσης Χόνδρος – Αλεξάνδρα Κατσιάνη.


Ο
Δημοσθένης Αγραφιώτης μεταξύ άλλων αναφέρει : «Η έκθεση με τίτλο «Η θάλασσα είναι πάντοτε μακριά»* εγγράφεται στην πρόσφατα αναθεωρημένη υπόσταση της οπτικής ποίησης, όπως αυτή τείνει να ενσωματώσει και να αξιοποιήσει τις εμπειρίες των διάτεχνων έργων και των εγκάρσιων πειραματισμών στο πεδίο της νεωτερικής τέχνης. Δηλαδή, με την ανανέωση της οπτικής ποίησης μέσω του διαλόγου της με την ηχητική τέχνη την επιτέλεση(performance), την τέχνη του διαδικτύου.» και συνεχίζει λέγοντας «Οι γόνιμοι συνδυασμοί εικόνων, σχημάτων, λέξεων και ήχων αναδύονται με ιδιαίτερο τρόπο σε όλες τις πολιτιστικές-κοινωνικές περιόδους. Στην παρούσα συγκυρία η προαναφερόμενη ανάδυση πραγματώνεται (σε παγκόσμια κλίμακα) σ΄ ένα ορυμαγδό νέων φαινομένων: “big data”, πανίσχυρων τεχνολογικών συστημάτων επικοινωνίας και πληροφόρησης, επιδημιών-πανδημίας, οικολογικών καταστροφών, κοινωνικής ανισότητας κ.ά. Οι ποιητές και καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν τα παραπάνω τέσσερα στοιχεία καλούνται να αναμετρηθούν με εν συναίσθηση και εξυπνάδα με την (παρούσα & μελλούμενη) τρικυμιώδη διεθνοποιημένη δυσανεξία.»

*Ο τίτλος της έκθεσης είναι εμπνευσμένος από στίχο του Μιχαήλ Μήτρα (1944-2019).


Χορηγοί
επικοινωνίας: Art22, Art point view, Arts & antiques CCR.
Χορηγός οίνου εγκαινίων: Κτήμα Παλυβού

202109_DA_IN_BLUE_vi

Εγκαίνια έκθεσης: 15 Ιανουαρίου 12:00-17:00
Ημέρες και ώρες λειτουργίας:

Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 11:00 – 14:30 & 17:30 – 20:30
Τετάρτη 11:00-17:00, Σάββατο 11:00-16:00, 
Κυριακή, Δευτέρα κλειστά

Αίθουσα τέχνης Τεχνοχώρος
Λεμπέση 12, Αθήνα | metro Ακρόπολη
Τηλέφωνο 211 182 38 18
www.technohoros.org | info@technohoros.org

20220112135903….


Τεχνοχώρος_Κείμενο επιμέλειας_Δημοσθένης Αγραφιώτης_Οπτική Ποίηση 

Η θάλασσα είναι πάντα μακριά

(εικόνες, σχήματα, ήχοι)

Αφιέρωμα: Νατάσα Χατζιδάκι (1944-2017), Γιούλια Γαζετοπούλου (1932- 2018), Μιχαήλ Μήτρας (1944-2019).

Η έκθεση με τίτλο «Η θάλασσα είναι πάντοτε μακριά»* εγγράφεται στην πρόσφατα αναθεωρημένη υπόσταση της οπτικής ποίησης, όπως αυτή τείνει να ενσωματώσει και να αξιοποιήσει τις εμπειρίες των διάτεχνων έργων και των εγκάρσιων πειραματισμών στο πεδίο της νεοτερικής τέχνης. Δηλαδή, με την ανανέωση της οπτικής ποίησης μέσω του διαλόγου της με την ηχητική τέχνη, την επιτέλεση (performance), την τέχνη του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας. Ως γνωστόν, οι γόνιμοι συνδυασμοί των τεσσάρων οντοτήτων : εικόνων, σχημάτων, λέξεων και ήχων αναδύονται με ιδιαίτερο τρόπο σε όλες τις πολιτιστικές – κοινωνικές περιόδους. Στην παρούσα συγκυρία η προαναφερόμενη ανάδυση πραγματώνεται (σε παγκόσμια κλίμακα) παράλληλα μ’ ένα ορυμαγδό νέων φαινομένων: “big data-μεγαστοιχείων”, πανίσχυρων τεχνολογικών συστημάτων τεκμηρίωσης και πληροφόρησης, επιδημιών – πανδημίας, οικολογικών καταστροφών, κοινωνικής ανισότητας κ.ά. Οι ποιητές και καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν τις παραπάνω τέσσερες οντότητες-μεταβλητές καλούνται να αναμετρηθούν με ενσυναίσθηση και εξυπνάδα με την (παρούσα & μελλούμενη) τρικυμιώδη διεθνοποιημένη δυσανεξία.

Στο πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο (11/2021) που οργανώθηκε από οπτικούς ποιητές της Βραζιλίας*, εξετάστηκε η πορεία της Οπτικής Ποίησης *** από την Προϊστορία μέχρι σήμερα, σε γλώσσες αλφαβητικές (όπως η Ελληνική), σε γλώσσες ιδεογραμματικές (όπως η Κινεζική), σε διάφορα υποστρώματα (πέτρα, ξύλο, άργιλος, χαρτί, καμβάς, πυρίτιο, οθόνες…) καθώς και η θέση της οπτικής ποίησης στο πεδίο της ποίησης, της λογοτεχνίας και των τεχνών (εικαστικών, μουσικών, κινουμένων εικόνων κ.ά.). Διαπιστώθηκε η αντοχή της στο χρόνο και η ικανότητα των οπτικών ποιητών και καλλιτεχνών να εφευρίσκουν γι’ αυτήν νέες υποστάσεις και νέους τόπους ανάδυσης. Δηλαδή, η οπτική ποίηση συμμετέχει στις πολλαπλές μεταμορφώσεις της ποίησης και της τέχνης, αλλά και σε όλες τις ανακατατάξεις (επιτυχείς ή οδυνηρές) του βίου των κατοίκων του πλανήτη μας.

Με μια απλοποιητική διάθεση είναι δυνατόν να λεχθεί ότι στην περίοδο 1950-2010 η οπτική ποίηση (visual poetry, poesia visiva, concrete poetry…) φιλοδόξησε (μεταξύ άλλων στόχων) να διαμορφώσει μια κριτική ματιά στην κοινωνία της αφθονίας, της κατανάλωσης και της μαζικής επικοινωνίας. (Βλέπε και τους καταλόγους που διαμόρφωσε η Δρ. Λένα Κοκκίνη για την οπτική ποίηση μετά το 1980.) Μετά το 2010, μετά την κρίση και όλες τις συνοδευτικές κρισιολογίες, η οπτική (εικονοσχηματική) ποίηση καλείται να προσεγγίσει με παρρησία έναν κόσμο σε συνεχώς μεταβατικό τρίκλισμα. Επίσης στο ίδιο χρονικό διάστημα και η οπτική ποίηση καθαυτή μετασχηματίζεται με την υιοθέτηση νέων εκφραστικών πρακτικών, νέων υλικών και με την επιλεκτική χρήση των νέων τεχνολογιών.

Πώς όμως θα ορίζαμε σήμερα την οπτική ποίηση; Τι έχει κρατήσει από το παρελθόν της (πρόσφατο και μακρινό); Πώς προσαρμόστηκε στις απαιτήσεις των καιρών; Και ποιες προοπτικές διανοίγονται στο προσεχές μέλλον;

Σύμφωνα με το σχήμα του Dick Higgins (στην εκδοχή με συμπληρώσεις από τον Δ. Αγραφιώτη, http://dagrafiotis.com/?cat=170&paged=2 ), η οπτική ποίηση βρίσκεται σ’ ένα σύμπαν διαμέσων (intermedia) με συνεχή αλληλόδραση με διάφορες καλλιτεχνικές πρακτικές (βλέπε σχήμα 1). Δομικά (σύμφωνα με το ίδιο σχήμα) δεν διαφαίνονται μεταβολές, όμως ως προς την ένταση και το μέγεθος των αλληλο – επιδράσεων είναι σαφές ότι έχουν αυξηθεί έντονα αυτές που συμπλέκονται με τις επιστημονικές και τεχνολογικές καινοτομίες. Δηλαδή, καθώς οι νέες τεχνολογίες και οι σύστοιχες καλλιτεχνικές διεργασίες αποκτούν δεσπόζουσα θέση τόσο περισσότερο επηρεάζουν και την οπτική ποίηση.

 

 

FIG.4_2010_DH_ DA_HYBRID_VERSION

Σχήμα 1.Γράφημα Higgins με προσθήκες Δ. Αγραφιώτη. (Βλέπε, Δ. Αγραφιώτης, «Πολιτιστική ποιητική», Ερατώ, Αθήνα, 2012, σελ.104-111. Για τις απαρχές και τη δομή του γραφήματος).

Η οπτική ποίηση προσβλέπει σε μια πρόσληψη ταυτόχρονα «ολική» και «συνοπτική», ένα είδος «υπέρ-κλείσιμο του ματιού», εξαιρετικά επεξεργασμένου προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά και εύρωστα. Με μια άλλη έκφραση, το οπτικό ποίημα ή και η όποια διεργασία στο όνομα της οπτικής ποίησης καλείται να ανανεώσει ένα στοίχημα, αυτό της ανάδυσης μιας «λάμψης» (υλικής και νοηματικής) ικανής να παρασύρει και να γοητεύσει το βλέμμα και τη σκέψη του θεατή.

Το δεύτερο στοιχείο με διαχρονική βαρύτητα, αποτελεί η φιλοδοξία της οπτικής ποίησης να εξερευνήσει τις σχέσεις μεταξύ της γλώσσας και της εικόνας, της γραφής και της ζωγραφικής (writing and picturing), τις λέξεις και του εικάσματος. Σ’ αυτό το πνεύμα, οι σχέσεις ανάμεσα στο «διαβάζειν» και το «βλέπειν» αποτελούν τις καταστατικές βάσεις για την οπτική ποίηση και ταυτόχρονα τις απαρχές για την ανάδυση της ζω-γραφίας, καλι-γραφίας και της κακι-γραφίας.

Σε μια ιστορική προοπτική, η οπτική ποίηση στη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα με το να ασχολείται με την σύζευξη της «γλώσσας» και της «εικόνας», προετοίμαζε την ανθρωπότητα για το «δραματικό» ερχομό του ψηφιακού κόσμου όπου η λογική του [0,1] θα ενοποιούσε σε υλικό επίπεδο την γραφή και την απεικόνιση – γεγονός που γίνεται κυρίαρχο και δυναστευτικό στον 21ο αιώνα. Το γεγονός αυτό δικαιολογεί την πολιτιστική δύναμη της οπτικής ποίησης καθώς αυτή συμμετείχε και προετοίμασε την έλευση ενός ενοποιημένου κόσμου αριθμών, σχημάτων και πληροφοριών. Ακριβώς αυτή η νέα κατάσταση στο χώρο της κοινωνικής επικοινωνίας αποτελεί την νέα συνθήκη για την υποδοχή και την πρόσληψη της οπτικής ποίησης. Πιο συγκεκριμένα, η οπτική ποίηση καλείται να διερευνήσει τώρα πια διαφορετικές γλώσσες (langages και όχι μόνο langues, με τη γαλλική ορολογία) και όχι μόνο συστήματα γραφής. Δηλαδή, η οπτική ποίηση στη μελλοντική της διαδρομή καλείται να δοκιμαστεί με τις «ξένες γλώσσες των αλγορίθμων», τις νέες γλώσσες των ψηφιακών κόσμων και να αναμετρηθεί με τις υπαρκτές ή ενδυνάμει /τεχνητές απεικονίσεις (virtual). Επιπλέον, είναι υποχρεωμένη να αφομοιώσει διδάγματα, διεργασίες και κατακτήσεις από τα γειτονικά εκφραστικά πεδία που συνθέτουν το σχήμα 1.

Σ’ αυτή τη νέα φάση, σ αυτήν την νέα προοπτική είναι απαραίτητη η εμπειρία των βετεράνων αλλά κυρίως η «λελογισμένη θρασύτητα» των ποιητών & καλλιτεχνών για να προκύψει εντέλει – χωρίς αποκλεισμούς και προκαταλήψεις- μια πρωτόγνωρη συνδυαστική των εκφραστικών στοιχείων.

Δημοσθένης Αγραφιώτης

ποιητής, καλλιτέχνης διαμέσων (intermedia).

*Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από στίχο του Μιχαήλ Μήτρα.

 Συνέδριο εξ αποστάσεως και ψηφιακή έκθεση οπτικής ποίησης.

www.jornadadepoesiavisual.com

www.jornadadepoesiavisual.com/mostravirtual

*** Εικονοσχηματική ποίηση με μιαν άλλη ορολογία. http://dagrafiotis.com/?cat=170